Türkçe eğitim veren üniversitelerimizde öğrenimine devam eden öğrencilerimize yönelik kısa notlar paylaşmayı düşünüyorum.
Bugün ilk paylaşımımı Delphi Programlama Dili'nin kısa bir tanıtımı ile başlatmak istiyorum.
Delphi programlama dili, pascal programlama dili üzerine bina edilmiştir. Programlama dünyasının tanıdığı klasik pascal programlama dili, bir zamanlar C programlama dili ile rakip dillerin başında geliyordu. C diline nesneye yönelik yapılar eklenip, C++ geliştirildikten sonra pascal da aynı şekilde kendini yeni şartlara ve yapılara uyarlamak zorundaydı ve OBJECT PASCAL geliştirildi. Borland firması bu dillerle ilgili geliştirme yapan iki önemli firmadan biri idi; diğeri ise Microsot idi. Borland, hem C ("Borland C") hem de Pascal ("Borland Pascal") üzerinde çalışmalar yaptığı halde; Microsoft Pascal ile ilgilenmiyor, "Microsoft C" adı ile C Dilini geliştiriyordu. Tabi ki, bu diller sadece bu iki şirketin tekelinde değildi, ancak, konu ile ilgili en önde giden ve kendi markalarını oluşturan firmalardı bunlar.
Nitekim daha sonraki aşamalarda, Borland firması, bu dillerin Windows İşletim Sistemi üzerinde geliştirme yapabilmesini sağlayan versiyonlar dağıttı; ancak bunların kullanımı DOS işletim sistemindekilerden fazla bir farkı yoktu. Object Pascal'ın görsel bir geliştirme ortamına kavuşturulması ile Delphi ortaya çıktı. Başlangıçta Object Pascal Programlama Dili için bir IDE (Integrated development environment=Tümleşik Geliştirme Ortamı) olarak kabul edilen Delphi, Object Pascal üzerine bina ettiği yapıların geldiği boyut artık basit bir pascal yapısını aştığı için olacak ki, artık "Delphi Programlama Dili" olarak düşünülmeye başlandı. İlk Delphi versiyonu 1995te Borlanda tarafından çıkarılmıştı. Daha sonra Delphi'nin de içerisinde yer aldığı RADStudio paketi tüm hakları ile birlikte başka firmalara devredildi; bu işe el atan ve RADStudio üzerinde ciddi teknolojik reformlar gerçekleştiren firma Embarcadero'dur. XE serierlni hızlı bir şekilde duyuran Embarcadero Şirketi, son olarak 31 Ağustos 2015'te, Delphi 10 ve C++Builder 10'u içeren RAD Studio 10 Seattle sürümünü yayınlamıştır.
RADStudio2nun bu gelişimi ile birlikte, Delphi artık (Native Linux dağıtımları hariç) hemen hemen tüm işletim sstemlerine edebilir, Android ve IOS mobil işletim sistemleri ve MACOS (OSX), Windows işletim sistemleri için hem masaüstü hem de web tabanlı uygulama geliştirilebilir hale getirilmiş modern ve eksiksiz bir programlama aracıdır.
Delphi'nin gelişimi hakkında daha geniş bilgi için aşağıda listelediğim kaynaklara bakılabilir. Sonraki paylaşımımda "Programlamanın Temel Unsurları ve Delphi Programlarının Yapısı" konularını işleyeceğim.
Herkese iyi çalışmalar diliyorum.
Öğr.Gör. Fahri ÇAKAR
Dicle Üniversitesi
Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü
Kaynaklar:
1- https://tr.wikipedia.org/wiki/Delphi_(programlama_dili)
2- http://www.delphiforumu.com/
3- http://www.delphiturkiye.com/
4- http://www.embarcadero.com/
5- http://delphi.about.com/
Bugün ilk paylaşımımı Delphi Programlama Dili'nin kısa bir tanıtımı ile başlatmak istiyorum.
Delphi programlama dili, pascal programlama dili üzerine bina edilmiştir. Programlama dünyasının tanıdığı klasik pascal programlama dili, bir zamanlar C programlama dili ile rakip dillerin başında geliyordu. C diline nesneye yönelik yapılar eklenip, C++ geliştirildikten sonra pascal da aynı şekilde kendini yeni şartlara ve yapılara uyarlamak zorundaydı ve OBJECT PASCAL geliştirildi. Borland firması bu dillerle ilgili geliştirme yapan iki önemli firmadan biri idi; diğeri ise Microsot idi. Borland, hem C ("Borland C") hem de Pascal ("Borland Pascal") üzerinde çalışmalar yaptığı halde; Microsoft Pascal ile ilgilenmiyor, "Microsoft C" adı ile C Dilini geliştiriyordu. Tabi ki, bu diller sadece bu iki şirketin tekelinde değildi, ancak, konu ile ilgili en önde giden ve kendi markalarını oluşturan firmalardı bunlar.
Nitekim daha sonraki aşamalarda, Borland firması, bu dillerin Windows İşletim Sistemi üzerinde geliştirme yapabilmesini sağlayan versiyonlar dağıttı; ancak bunların kullanımı DOS işletim sistemindekilerden fazla bir farkı yoktu. Object Pascal'ın görsel bir geliştirme ortamına kavuşturulması ile Delphi ortaya çıktı. Başlangıçta Object Pascal Programlama Dili için bir IDE (Integrated development environment=Tümleşik Geliştirme Ortamı) olarak kabul edilen Delphi, Object Pascal üzerine bina ettiği yapıların geldiği boyut artık basit bir pascal yapısını aştığı için olacak ki, artık "Delphi Programlama Dili" olarak düşünülmeye başlandı. İlk Delphi versiyonu 1995te Borlanda tarafından çıkarılmıştı. Daha sonra Delphi'nin de içerisinde yer aldığı RADStudio paketi tüm hakları ile birlikte başka firmalara devredildi; bu işe el atan ve RADStudio üzerinde ciddi teknolojik reformlar gerçekleştiren firma Embarcadero'dur. XE serierlni hızlı bir şekilde duyuran Embarcadero Şirketi, son olarak 31 Ağustos 2015'te, Delphi 10 ve C++Builder 10'u içeren RAD Studio 10 Seattle sürümünü yayınlamıştır.
RADStudio2nun bu gelişimi ile birlikte, Delphi artık (Native Linux dağıtımları hariç) hemen hemen tüm işletim sstemlerine edebilir, Android ve IOS mobil işletim sistemleri ve MACOS (OSX), Windows işletim sistemleri için hem masaüstü hem de web tabanlı uygulama geliştirilebilir hale getirilmiş modern ve eksiksiz bir programlama aracıdır.
Delphi'nin gelişimi hakkında daha geniş bilgi için aşağıda listelediğim kaynaklara bakılabilir. Sonraki paylaşımımda "Programlamanın Temel Unsurları ve Delphi Programlarının Yapısı" konularını işleyeceğim.
Herkese iyi çalışmalar diliyorum.
Öğr.Gör. Fahri ÇAKAR
Dicle Üniversitesi
Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü
Kaynaklar:
1- https://tr.wikipedia.org/wiki/Delphi_(programlama_dili)
2- http://www.delphiforumu.com/
3- http://www.delphiturkiye.com/
4- http://www.embarcadero.com/
5- http://delphi.about.com/